Ruimtevaart en sterrenkunde: nieuws, foto's  en achtergrondartikelen
Nieuwe bezoeker? Doe de rondleiding.

HOME/MENU 

Blue Origin: zwakke uitlaat raketmotor oorzaak crash toeristenraket
26 maart 2023 - De Amerikaanse firma Blue Órigin heeft eindelijk de oorzaak bekendgemaakt van het neerstorten van haar New Shepard raket. De uitlaat van de raketmotor bleek niet bestand tegen hogere temperaturen van de verbrandingsgassen dan normaal en begaf het.
Lees verder met FOTO op de ruimtetoerisme pagina.
Eerste vlucht 3D-geprinte raket eindigt in zee
23 maart 2023 - De eerste vlucht van de Terran-1 raket van de Amerikaanse firma Relativity Space is na enkele minuten in zee geëindigd. De eerste trap werkte foutloos maar vlak na de ontsteking van de tweede trap trad er een storing op. De Terran-1 is de eerste 3D-geprinte raket ter wereld. Relativity Space wil ook een grotere versie bouwen, de Terran-R, die twintig ton moet kunnen lanceren en al volgend jaar een eerste vlucht moet maken.
De Terran-1 vlak voor de lancering.
Chinese astronauten voerden geheime ruimtewandeling uit
15 maart 2023 - De Chinese astronauten Fei Junlong and Zhang Lu hebben een geheime ruimtewandeling uitgevoerd. Zo geheim dat zelfs de datum niet exact bekend is, het was waarschijnlijk eind februari. Waarom deze activiteit geheim moest blijven is niet duidelijk. 
Lees verder op de China pagina.
NASA wil ruimtesleepboot om ISS veilig te laten neerstorten
13 maart 2023 - De NASA heeft 1 miljard dollar nodig voor een ruimtesleepboot die in 2030 het ISS veilig in de Stille Oceaan moet laten neerstorten. Dat blijkt uit haar jaarlijkse budget verzoek. Hoewel dit ook met een Russisch Progress ruimtevrachrschip kan gebeuren, wil de NASA reservecapaciteit hebben voor dit doel. 
Lancering Japans  nieuwste en grootste raket mislukt
8 maart 2023 - De eerste vlucht van Japans nieuwe H3 raket is geëindigd in de oceaan. De tweede trap weigerde te starten waarna de raket uit voorzorg werd opgeblazen. Hierbij ging de ALOS-3 aardobservatiesatelliet verloren. Een eerdere poging op 16 februari mislukte ook toen de boosters van de eerste trap niet konden worden ontstoken.
Sterren spugen opgeslokte planeten soms weer uit
6 maart 2023 - Als een ster zoals de zon aan het eind van haar leven opzwelt tot een rode reus, wordt een groot aantal van de planeten verzwolgen. Einde planeet - dacht iedereen tot voor kort. Uit een aantal waarnemingen en een nieuwe computersimulatie blijkt dat een grote planeet zoals Jupiter het kan overleven. De massa van zo'n planeet versnelt het einde van de ster waarna de planeet weer 'vrij' komt. 
Rocket Lab stopt plan om rakettrap uit de lucht plukken
2 maart 2023 - De Nieuw-Zeelandse firma Rocket Lab stopt haar plan om de eerste trap van haar Electron raket met een helicopter op te vangen. Na de laatste poging, die mislukte, werd de eerste trap van de raket in verrassend goede staat uit zee gevist. De kosten voor het opknappen van de rakettrap blijken even hoog als die voor het huren van een helicopter. Zie ook archief april 2020.
Vervangende Sojoez komt aan bij ruimtestation
27 februari 2023 - De Sojoez MS-23 is zaterdagnacht, na een vlucht van twee dagen, gekoppeld aan het ISS. In plaats van drie kosmonauten was er 430 kilo vracht aan boord. De lege Sojoez vervangt de Sojoez MS-22 die onbruikbaar is geworden door een lek in een koelleiding. 
Lees verder op de ISS-pagina 
Ontploffing meteoor veroorzaakt paniek in Texas
20 februari 2023 - Een meteoor van waarschijnlijk 60 centimeter grootte is woensdagavond (lokale tijd) in de lucht boven de Amerikaanse staat Texas ontploft. De vuurbal die de meteoor veroorzaakte tijdens de afdaling in de dampkring ... Lees verder op de nieuwe meteoren pagina.
SpaceX bevriest plan drijvend Starship platform
15 februari 2023 - SpaceX ziet voorlopig af van het plan om drijvende Starship lanceerplatforms te bouwen. Het bedrijf wil  zich volledig kunnen richten op het opdoen van vliegervaring met het ruimteschip. In 2020 kocht SpaceX...
Lees verder op de SpaceX pagina
Opnieuw lek in koelsysteem Russisch ruimteschip
12 februari 2023 - Opnieuw is een lek ontdekt in het koelsysteem van een Russisch ruimteschip gekoppeld aan het ISS. Ditmaal betreft het de Progress MS-21, een vrachtschip dat op 17 februari zou vertrekken. Toevallig, of niet, trad het lek op vlak nadat...
Lees verder op de ISS-pagina
Mijlpaal voor SpaceX: motortest Starship succes
10 februari 2023 - SpaceX heeft gisteravond bijna alle van de 33 motoren van Booster 7 laten proefdraaien. Tijdens de test draaiden 31 van de 33 motoren; één werd vlak van te voren uitgeschakeld en een tweede stopte vlak na de start. De test duurde amper 15 seconden.  
Lees verder met VIDEO op de SpaceX pagina
SpaceX: vandaag test alle 33 motoren Starship
9 februari 2023 - SpaceX directeur Shotwell kondigde gisteren aan dat vandaag de belangrijke test van alle 33 motoren van de eerste trap (Booster 7) van Starship uitgevoerd zal worden. Bij de laatste test met 14 motoren werd het lanceerplatform beschadigd.
Lees verder met FOTO op de SpaceX pagina
Duits bedrijf wil volgend jaar eerste vlucht ruimtevliegtuig 
6 februari 2023 - De Duitse firma Polaris ontwikkelt een ruimtevliegtuig voor het lanceren van kleine satellieten. Een schaalmodel heeft al een testvlucht gemaakt en het echte toestel moet al volgend jaar de ruimte in gaan. Als dat lukt hebben ze een volledig herbruikbaar lanceersysteen in handen. Het ruimtevliegtuig gebruikt vier straalmotoren en één raketmotor die allemaal draaien op kerosine.

Het Athena testmodel in een loods.
Perseverance voltooit depot bodemmonsters
1 februari 2023 - De Perseverance Marswagen heeft het tiende en laatste buisje met grond- en rotsmonsters neergelegd op de Marsbodem. Dit depot dient als een reservevoorraad voor het geval...
Lees verder met FOTO op de Mars pagina
China bouwt groot lanceercomplex in oost-Afrika
31 januari 2023 - China gaat een grote ruimtehaven bouwen in Djibouti (oost-Afrika). Op het complex van tien vierkante kilometer moeten zeven lanceerplatforms en drie testinstallaties voor raketmotoren verrijzen. Het geheel moet over vijf jaar klaar zijn.
Lees verder op de China pagina
Eerste ruimtevlucht Starship nadert snel
29 januari 2022 - De eerste ruimtevlucht van Starship van SpaceX komt nu echt dichterbij. Na een succesvolle tanktest zal SpaceX misschien komende week al alle 33 motoren van de eerste trap (de Booster) laten proefdraaien.
Lees verder met FOTO op de SpaceX pagina.
ESA schrapt plan om astronauten naar Chinees ruimtestation te sturen
26 januari 2022 - De ESA heeft het plan laten varen om astronauten naar het Chinese ruimtestation Tiangong te sturen. "We hebben noch het budgettaire noch het politieke, laten we zeggen, groene licht of voornemen om aan een tweede ruimtestation te beginnen", zei ESA directeur Josef Aschbacher in een persconferentie in Parijs.
SpaceX behaalt belangrijke mijlpaal met Starship
24 januari 2023 - SpaceX heeft gisteren voor het eerst Starship en de Booster volgetankt met brandstof en de aftelprocedure getest. Lees verder en bekijk de video op de SpaceX pagina.
Rusland stuurt lege Sojoez naar ISS om kosmonauten te redden
19 januari 2023 - De Russische ruimtevaartorganisatie Roscosmos heeft aangekondigd dat het een lege Sojoez naar het ISS zal sturen. De Sojoez MS23 wordt op 20 februari gelanceerd en zal de Sojoez
MS22 vervangen die momenteel aan het ISS is gekoppeld. Deze is defect geraakt door een lek in een leiding voor koelvloeistof en zal zonder kosmonauten naar de aarde terugkeren.
Musk: Starship lancering in maart, misschien februari
12 januari 2023 - De eerste lancering van Starship, de eerste volledig herbruikbare raket van SpaceX, is in maart of mischien zelfs eind februari. Dat heeft Elon Musk via Twitter laten weten. Starship is weer op de eerste trap geplaatst en er wordt binnenkort een tanktest verwacht.
Lees verder met FOTO en VIDEO op de SpaceX pagina.
Eerste lancering Virgin Orbit vanuit Europa toch mislukt
12 januari 2023 - De eerste lancering van Virgin Orbit vanaf Europese bodem is mislukt. Hoewel het bedrijf op Twitter de lancering een succes noemde, moest het dat bericht later weer intrekken. Door een storing stopte de motor van de tweede trap voortijdig waardoor de raket niet hoger kwam dan 180 km.
Primeur voor Virgin Orbit:  eerste lancering van satellieten vanuit Europa
10 januari 2022 - Vannacht heeft de firma Virgin Orbit van Richard Branson voor het eerst negen kleine satellieten gelanceerd vanaf een Engels vliegveld. De raket, LauncherOne genaamd, werd met een vliegtuig vanaf Spaceport Cornwall naar negen kilometer hoogte gebracht en daar losgelaten. Er zijn geen goede beelden van de lancering. Hieronder een foto van een andere vlucht uit 2021. Alle vorige vluchten startten vanaf Mojave Air and Space Port in Californië. UPDATE: De raket heeft de omloopbaan niet bereikt. Later meer.

Chinese Marswagen uitgevallen
7 januari 2023 - China heeft een groot probleem met de Zhurong Marswagen. Het lukt niet om de rover uit zijn winterslaap te halen waar hij vorig jaar mei in is gebracht.
Lees verder, met FOTO, op de Mars pagina
Perseverance neemt eerste grondmonsters
3 januari 2023 - De Perseverance Marswagen heeft voor het eerst ook monsters van de bodem van Mars genomen. Met een aangepaste boor werden twee bodemmonsters verzameld in de bekende buisjes.
Lees verder, met FOTO, op de Mars pagina
Zweden gaat satellieten lanceren
31 december 2022 - Het Zeedse bedrijf SSC (Swedish Space Corporation) bouwt een lanceerplatform voor kleine raketten. De eerste lancering wordt eind volgend jaar verwacht. In Kiruna in het noorden van Zweden worden al jaren zogenaamde sondeerraketten gelanceerd die slechts een hoogte van enkele tientallen kilometers bereiken. Op 13 januari zal de Zweedse koning een lintje knippen om Spaceport Esrange in te wijden. Daarmee krijgt Zweden waarschijnlijk de primeur om als eerste land in Europa een satelliet te lanceren.

Het lanceerplatform in aanbouw (foto:screenshot SSC video)
India plant eerste bemande ruimtevlucht voor eind 2024
29 december 2022 - De Indiase minister van Wetenschap en Technologie heeft aangekondigd dat India's eerste bemande ruimtevlucht gepland is voor het laatste kwartaal van 2024. Deze Gaganyaan missie moet een driekoppige bemanning gedurende drie dagen in een baan van 400 km hoogte brengen.
Lees verder met FOTO op de India pagina.  
NASA verliest twee satellieten in korte tijd
26 december 2022 - De NASA heeft in korte tid het contact verloren met twee satellieten. Eerst ging het contact verloren met de ICON (Ionospheric Connection Explorer) satelliet en nu is ook een van de acht CYGNSS ruimtevaartuigen uitgevallen. Deze satellieten meten de windsnelheden in orkanen. Beide defect geraakte satellieten werkten al langer dan hun geplande levensduur.

Tekening van een CGNSS satelliet (foto:NASA)
Reddingsmissie Russische kosmonauten pas in februari
24 december 2022 - De Russische bemanningsleden van het ISS zullen tot februari moeten wachten voor ze naar huis kunnen. Pas dan kan de Russische ruimtevaartorganisatie Roscomos een nieuwe, lege, Sojoez naar het ISS sturen. Lees verder op de ISS-pagina
Eerste commerciële lancering Europese Vega-C raket mislukt
21 december 2022 - De tweede lancering afgelopen nacht van de nieuwe Vega-C raket van Arianespace is mislukt. Er trad een storing op in de tweede trap, waarna de raket om veligheidsredenen werd opgeblazen. Arianespace en de ESA hebben onmiddellijk een onafhankelijke onderzoekscommissie ingesteld om de oorzaak te achterhalen. 
Zuid-Koreaanse ruimtesonde aangekomen in baan om de maan
19 december 2022 - De Zuid-Koreaanse maansonde Danuri ('geniet van de maan') is aangekomen in een elliptische baan om de maan. Eind dit jaar zal de baan worden veranderd in een circulaire baan op 100 kilometer hoogte. De sonde gaat onder andere met een geavanceerde camera foto's maken van het zuidpoolgebied van de maan.. Lees verder, met FOTO op de maanrace pagina.
NASA stelt ruimtewandeling vanwege onderzoek Sojoez lek
18 december 2022 - De NASA heeft een ruimtewandeling uitgesteld om te helpen het lek in een koelleiding van de Russische Sojoez MS-22 op te sporen. Op 15 december werd ontdekt dat dit ruimteschip koelvloeistof lekte. Hierdoor moest ook een Russische ruimtewandeling worden uitgesteld. Een onderzoek met de Europese robotarm ERA kon de bron van het lek niet opsporen. De Russische ruimtevaartorganisatie Roscosmos denkt dat een micrometeoriet de oorzaak is maar levert daar geen bewijs voor.
Later meer op de ISS-pagina
Perseverance hoort windhoos op Mars
15 december 2022 - De Perseverance Marswagen heeft toevallig het geluid opgenomen van een passerende 'dustdevil' een kleine windhoos die het stof doet opwaaien.
Luister naar het geluid op de Mars pagina.
Perfecte landing van Orion maancapsule in Stille Oceaan
11 december 2022 - Stipt volgens planning is om 18.40 u Nederlandse tijd de Orion capsule in de Stille Oceaan voor de kust van Californië geplonst. De vlucht van de capsule heeft 25 dagen geduurd en voerde tweemaal vlak langs de maan op amper 130 kilometer hoogte. Voor de landing is een nieuwe techniek gebruikt: Lees verder in het uitgebreide verslag met FOTO's op de Maanrace pagina.
Bouw gestart van grootste radiotelescoop ter wereld
6 december 2022 - In Zuid-Afrika en Australië is tegelijkertijd begonnen met de bouw van de SKAO: de Square Kilometer Array Observatory.  De grootste radiotelescoop ter wereld zal in Zuid-Afrika gaan bestaan uit bijna tweehonderd schotels van 15 meter in diameter. In Australië komen er 131.072 zogenaamde dipool antennes. Samen kunnen de twee systemen frequenties waarnemen van 50 MHz tot 15.4 GHz. De eerste twee antennestations in Australië moeten in mei 2023 klaar zijn,en het hele systeem in 2030.
Drie nieuwe astronauten in Chinees ruimtestation
1 december 2022 - Aan boord van de Shenzhou 15 zijn de astronauten Fei Junlong, Deng Qingming and Zhang Lu dinsdagavond aangekomen in het ruimtestation Tiangong. Daarmee zijn er voor het eerst zes astronauten in het station aanwezig.
Lees verder, met FOTO op de China pagina.
ESA presenteert nieuwe groep astronauten
23 november 2022 - De ESA heeft vandaag in Parijs een nieuwe groep astronauten voorgesteld aan de media. Voor het eerst is er ook een 'parastronaut' bij: John McFall (VK). 
Lees verder met FOTO op de ESA-pagina.
Lancering SLS succes: Orion op weg naar de maan
16 november 2022 - Eindelijk is het gelukt: De NASA heeft de SLS maanraket, met daarop het Orion ruimteschip, naar de maan gelanceerd. Twee eerdere lanceerpogingen mislukten, vooral door waterstof lekkages. 
Uitgebreid verslag met Hires FOTO op de Maanrace pagina.


Starship booster test 14 motoren tegelijk - record
14 november 2022 - SpaceX heeft voor het eerst 14 van de 33 motoren van de booster (de eerste trap) van Starship tegelijk laten proefdraaien. De test duurde tien seconden en verliep zonder problemen.
Lees verder met FOTO EN VIDEO op de SpaceX pagina.
Test opblaasbaar hitteschild succes voor NASA's toekomst op Mars
11 november 2022 - De NASA heeft voor het eerst in de geschiedenis een opblaasbaar hitteschild getest. Gisteren werd de zogenaamde LOFTID tegelijk gelanceerd met de JPSS-2 weersatelliet en op 125 kilometer hoogte losgelaten. Het apparaat landde veilig in de Stiille Oceaan...
Lees verder op de Mars pagina


Orkaan vertraagt lancering NASA's SLS raket
9 november 2022 - De komst van orkaan Nicole heeft de NASA ertoe gedwongen om de eerste lancering van de SLS maanraket twee dagen uit te stellen. Zie de agenda
Ariane verliest opdrachten aan SpaceX door uitstel Ariane 6
6 november 2022 - De vertraging van de eerste lancering van de Ariane 6 raket heeft de firma Arianespace al twee opdrachten gekost. De lancering van de nieuwe raket is nu niet eerder dan eind 2023 gepland. Daarom heeft de ESA besloten de lancering van de Euclid ruimtetelescoop en de Hera sonde naar een asteroïde door een Falcon-9 raket van SpaceX te laten uitvoeren.
Lees verder met FOTO op de ESA pagina.
Eerste lancering Starship niet voor december
2 november 2022 - De eerste lancering van Starship naar een baan om de aarde kan op zijn vroegst begin december plaatsvinden. Dat heeft een hoge NASA medewerker medegedeeld in een openbare vergadering.
Lees verder op de SpaceX pagina.
China lanceert laatste deel ruimtestation
31 oktober 2022 - China heeft het laatste deel van het ruimtestation Tiangong gelanceerd. De wetenschappelijke module, Mengtian genaamd werd door een LM5B raket in de ruimte gebracht. De 18 meter lange en 23 ton zware module bevat ook een luchtsluis en heeft aan de buitenkant een kleine robotarm. 
Lees verder met FOTO op de China pagina
Amerika stelt strenge regels op ter beperking ruimtepuin
30 oktober 2022 - De Amerikaanse FCC (Federal Communications Commission) heeft onlangs nieuwe regels aangenomen die satellietexploitanten verplichten om ruimtevaartuigen in een lage omloopbaan niet later dan vijf jaar na de voltooiing van de missie op te ruimen.
Lees verder op de ruimtepuin pagina.
Dinsdagmiddag gedeeltelijke zonsverduistering te zien
23 oktober 2022 - Dinsdag tussen 11:08 u en 13:03 u (tijden voor Utrecht) is in Nederland en België een geeltelijke zonsverduistering te zien. tijdens het maximum om 12.05 u is 22 procent van de zon verduisterd. 
Lees verder met waarneemtips op de zon pagina.
Japan start studie naar maanbasis met kunstmatige zwaartekracht
18 oktober 2022 - De Kyoto Universiteit en de firma Kajima gaan onderzoeken of een roterende basis voor op de maan of zelfs op Mars gebouwd kan worden. Lees verder op de Maanrace pagina.
Missie geslaagd: DART inslag verkort omlooptijd Dimorphos 
11 oktober 2022 - De NASA heeft bekendgemaakt dat het doel van de DART missie is bereikt. Uit waarnemingen met telescopen op aarde is gebleken dat de omlooptijd van de asteroïde om Didymos met 32 minuten is verkort. Lees verder met FOTO op de asteroïden pagina.
Amerikanen en Russin vertrokken naar ISS
5 oktober 2022 - De vier Crew-5 astronauten zijn vanavond om 18.00 uur aan boord van een Crew Dragon ruimteschip vertrokken naar het ISS. Daar zal de Dragon donderdagavond om 22.57 uur aankoppelen.
Lees verder met FOTO op de ISS-pagina
Revolutie in de ruimte: bedrijf wil satelliet na gebruik laten landen
4 oktober 2022 - Het nieuwe Amerikaanse bedrijf Outpost wil satellieten herbruikbaar maken. Om dat baanbrekende idee te realiseren, wil het een door NASA ontwikkeld opblaasbaar hitteschild gebruiken waarna de satelliet aan een automatisch bestuurde parachute moet landen. Outpost heeft al twee tests uitgevoerd met het parachutesysteem dat al op grote hoogte ontplooid wordt. Het bedrijf wil in 2023 de eerste herbruikbare satelliet lanceren.

SpaceX onderzoekt baanverhoging Hubble telescoop
30 september 2022 - SpaceX heeft de NASA aangeboden om te onderzoeken of de baan van de Hubble telescoop verhoogd kan worden. Hierdoor hoopt de NASA de levensduur van de populaire telescoop te verlengen.. Lees verder op de Hubble pagina.
LICIACube maakt foto DART botsing
27 september 2022 - De Italiaanse LICIACube mini-sonde heeft een foto gemaakt van het moment dat DART insloeg op Dimorphos.
Bekijk de FOTO op de asteroïden pagina.
Botsing van DART sonde op asteroïde succes
27 september 2022 - Vannacht is de DART sonde precies volgens schema midden op de asteroïde Dimorphos ingeslagen. 
Download de HIRES-FOTO op de asteroïden pagina.
Maandagnacht botsing van DART sonde op asteroïde 
25 september 2022 - Dinsdag om 01.14 u zal de DART sonde met opzet inslaan op de asteroïde Dimorphos. Dit is een kleine begeleider van Dydimos. De inslag van de 600 kilo zware sonde zal niet alleen een krater veroorzaken, maar ook de baan van Dimorphos een beetje veranderen.
Lees verder met FOTO en live TV op de asteroïden pagina.
Test eerste trap Starship met 7 motoren succes
20 september 2022 - SpaceX heeft zeven motoren van booster 7 (de eerste trap) tegelijk laten proefdraaien. Dat is een recordaantal voor zo'n test. 
Lees verder met FOTO op de SpaceX pagina.  

New Shepard toeristenraket stort neer na onbemande vlucht
14 september 2022 - Een New Shepard raket van Blue Origin is neergestort na een motorstoring. De capsule met wetenschappelijk experimenten werd een minuut na de lancering door het noodsysteem losgetrokken. Lees verder met FOTO op de ruimtetoerisme pagina.
SpaceX test alle Starship motoren tegelijk
9 september 2022 - SpaceX heeft voor het eerst alle zes motoren van Starship (Ship 24) tegelijk laten proefdraaien. Lees verder op de SpaceX pagina.
Opnieuw uitstel lancering NASA's SLS raket
3 september 2022 - De tweede poging om de SLS raket te lanceren is ook mislukt door opnieuw een lek in een waterstofleiding. De eerstvolgende periode om te kunnen lanceren is van 20 september tot 4 oktober.
Lees verder op de maanrace-pagina
Marssondes ontdekken vlekkerig 'poollicht'
2 september 2022 - De Arabische EMM Marssonde en NASA's MAVEN sonde hebben samen een vlekkerig patroon ontdekt in het poollicht van Mars.
Lees verder met FOTO op de Mars pagina

Meer nieuws in het nieuwsarchief

Te koop: biografie van astronoom Jan Oort
maart 2012- Sinds kort ligt hij in de winkel: De biografie van de beroemde Nederlandse sterrenkundige Jan Oort. Door velen beschouwd als de grootste sterrenkundige van de twintigste eeuw. Hij was grondlegger van de Nederlandse radiosterrenkunde, 'ontdekker' van de Oort wolk en nog veel meer.
Koop het online.

Elke dag nieuwe foto

Met live webcam van de bouw van de ELT mega-telescoop