Foto rechts: Het Solar platform voor de lancering.

De Columbus laboratoriummodule is een cilinder van zeven meter lang met een diameter van 4,5 meter. Binnen in de module is ruimte voor tien rekken die ongeveer zo groot zijn als een telefooncel. Acht rekken met experimenten kunnen langs de wanden worden geplaatst en twee in het ‘plafond’van het ruimtelaboratorium – een relatief begrip want in de gewichtloosheid van de ruimte is er natuurlijk geen verschil tussen onder en boven.

Voor de lancering zijn er al vijf rekken ingebouwd. Het eerste van de vijf heet  Biolab en zal gebruikt worden voor experimenten met organismen – van de allerkleinste zoals bacteriën tot grotere zoals plantjes en zelfs insecten. De eerste proef die met biolab zal worden uitgevoerd is het onderzoeken van de invloed van gewichtloosheid op de groei van zaden. Een belangrijk onderdeel is de in Nederland gebouwde Biological Glovebox(BGB). 

De European Physiology Modules Facility (EPM) zal gebruikt worden voor onderzoek naar de effecten van gewichtloosheid op het menselijk lichaam. Astronauten krijgen in de ruimte onder andere last van botontkalking en evenwichts­stoornissen – aandoeningen waar sommige mensen op aarde ook aan lijden. De resultaten van deze experimenten kunnen dan ook bijdragen aan een betere behandeling van deze patiënten. Daarnaast is dit onderzoek belangrijk voor een toekomstige bemande ruimtevlucht naar Mars.

Het Fluid Science Laboratory (FSL) is voor het uitvoeren van onderzoek naar het gedrag van vloeistoffen in gewichtloosheid. Het European Drawer Rack (EDR) is een soort ladekast waarin allerlei soorten experimenten kunnen worden gedaan. Het is een modulair en flexibel systeem. Als eerste zal hierin een experiment met het kristalliseren van eiwitten worden uitgevoerd. De European Transport Carrier (ETC) tenslotte is voor opslag en dient ook als een soort werkbank.

Aan de buitenkant van de Columbus bevinden zich vier bevestigingspunten voor kleine instrumentenplatforms. Nadat het ruimtelaboratorium aan het ISS is gekoppeld zullen, twee pakketten, EuTEF en SOLAR aan deze punten bevestigd worden. EuTEF zal worden gebruikt om materialen bloot te stellen aan de ruimte en de gevolgen daarvan te bestuderen. Zo kan onderzocht worden of bacteriën in het vacuüm van de ruimte kunnen overleven. Als dat zo is, zou dat de theorie ondersteunen dat het leven op aarde ontstaan is uit micro-organismen afkomstig van meteorieten uit de ruimte. SOLAR bestaat uit drie instrumenten voor onderzoek van de zon.

In 2009 zal de bouw van ruimtestation zover gevorderd zijn dat er een bemanning van zes personen aan boord zal verblijven. Dan zullen er permanent Europese astronauten in de Columbus werken en kan het wetenschappelijk onderzoek, waar het ISS voor bedoeld is, pas goed op gang komen.

Opengewerkte tekening van de Columbus (alle foto's: ESA)

Het Biolab (A) en het FSL (B)